Το Σχολείο που αγάπησα
Το παλιό μας το σχολείο στον Παράδεισο, δε θα το ξεχάσουμε ποτέ!
Πήγα στην Πρώτη Δημοτικού στο σχολείο «Λύκειον η Αθηνά» της Πλατείας Κυριακού (τότε) Βικτωρίας (σήμερα) στα χρόνια του πολέμου. Το σχολείο μου το αγάπησα πολύ και ήμουν περήφανηγια πολλά πράγματα, αλλά ιδιαίτερα γιατί ως πρωτάκι ήξερα όλα τα παιδιά του σχολείου, που όμως δεν ήταν παρά.. έντεκα όλα κι όλα! Ήταν παιδιά μόνο του Δημοτικού, μια και το σχολείο είχε τότε μεταφερθεί όπως-όπως από τον Πειραιά στην Αθήνα μετά την είσοδο των γερμανικών στρατευμάτων κατοχής και το βομβαρδισμό του λιμανιού. Αμυδρές εικόνες: συσσίτιο από τις μητέρες, τα πρώτα γράμματα, η ζεστή φωνή της κυρίας Ευαγγελίας, η τρυφερή αγκαλιά της κυρίας Μαρίας, η δεσποινίς Μάρω. Στις μεγαλύτερες τάξεις ο κύριος Δελαπόρτας, η κυρία Ελένη, που μας μάθαινε και αγγλικά. Η δεσποινίς Ζωή στη γραμματεία, ο κυρ-Γιώργης ο φύλακας, που πωλούσε κουλούρια με λεπτές φέτες νόστιμο κασέρι. Και πάνω απ’ όλους ο κύριος Ζηρίδης: ο αλησμόνητος δάσκαλος.
Τα παιδιά σιγά-σιγά πλήθαιναν, οι τάξεις προχωρούσαν. Τα πρώτα παιδιά μπήκαν στην Τρίτη Γυμνασίου: Έτσι ονομαζόταν τότε η σημερινή Πρώτη. Η τάξη μου ήταν η Πέμπτη στη σειρά που αποφοίτησε από το «Λύκειον η Αθηνά» της Πλατείας Κυριακού το 1954. Το κτίριο του σχολείου δε μας χωρούσε πια. Χρειάστηκε μια τάξη να εγκατασταθεί στην περίφημη «σοφίτα». Εκεί έκρυβαν τα αγόρια, ανάμεσα στα κεραμίδια, τα πρώτα τους αποτσίγαρα. Για τα κορίτσια, φυσικά, ούτε κατά διάνοια τέτοια αταξία. Ήταν και ο μεγάλος κέρβερος: η κυρία Ψιλοπούλου. Μας κοίταζε πάνω από τα γυαλιά της και κοκαλώναμε. Και πως λιώναμε όταν μας μιλούσε η γλυκιά μας κυρία Μαρνέλη. Και πως κρεμόμασταν από τα χείλη του σοφού κυρίου Αχείμαστου, του πληθωρικού κυρίου Μιχαλάκη, του καλού μας κυρίου Παρτσάλη. Ο κύριος Ζορμαλιάς, ο κύριος Ζώτος, ο κύριος Κραβάρης, ο κύριος Συρίγος, οι μαθηματικοί μας, ο κύριος Δρακόπουλος, ο φυσικός, αγωνίζονταν να μας βάλουν στο μυαλό τις εξισώσεις και τα θεωρήματα. Ο κύριος Χατζηαποστόλου, ο θεολόγος, μας ήθελε τέλειους στα Θρησκευτικά. Η δεσποινίς Αγγελίδου, η «γαλλίδα» μας και η δεσποινίς Τίππυ Πασαγιάν, η«αγγλίδα» μας, μας άνοιγαν νέους ορίζοντες πέρα από τον δικό μας τόπο. Στην Ωδική ο κύριος Μίκης Θεοδωράκης (ναι, ναι! Καλά διαβάσατε), αργότερα ο κύριος Ραφτόπουλος, ο μαέστρος της μπάντας της Αεροπορίας και οκύριος Χάγιος, ο διευθυντής παιδικών χορωδιών. Στα Τεχνικά ο ζωγράφος κύριος Παπαηλιόπουλος, αργότερα ο γλύπτης κύριος Μουστάκας. Και ποιους να πρωτοθυμηθώ! Μια αναφορά σεβασμού και ευγνωμοσύνης σε όλους εκείνους που μας χάρισαν απλόχερα με νου και με ψυχή το «ευ ζειν». Μα πάνω απ’ όλους, ο μεγαλύτερος δάσκαλος: ο κύριος Ζηρίδης, ο ανεπανάληπτος, ο αξέχαστος. Πώς να ξεχάσω τα μαθήματα της ψυχολογίας και της λογικής: Ούτε στιγμή δεν τολμούσες να αφαιρεθείς ή να πειράξεις το διπλανό σου: το άγρυπνο μάτι του σε εντόπιζε αμέσως και με το μοναδικό και αμίμητο τρόπο του σε επανέφερε στην τάξη εμnλέκοντάς σε στην παράδοση του μαθήματος. Πώς τα κατάφερνε; Μυστήριο!
Στη μικρή αυλή του σχολείου μας κάναμε τη γυμναστική μας. Οι γυμναστές μας: ο κύριος Ρίζος, ο κύριος Σκορδίλης, για τα κορίτσια η κυρία Πηνιατίδου. Τα κορίτσια εκnρoσωπήσαμε το σχολείο μας στις 25 Μαρτίου 1951 παρελαύνοντας για πρώτη φορά μπροστά από το μνημείο του ‘Αγνωστου Στρατιώτη! Κάναμε και γυμναστικές επιδείξεις. Πρώτα στο γυμναστήριο του Πανελληνίου και στη συνέχεια στο γήπεδο του Παναθηναϊκού. Κάθε φορά και κάτι καινούργιο, κάτι καλύτερο, κάτι εντυπωσιακό. Και φυσικά η μεγάλη αυτή γιορτή άρχιζε με τον Εθνικό μας Ύμνο και στη συνέχεια όλοι μαζί ψέλναμε τον Ύμνο του σχολείου μας, που τον είχε συνθέσει οκύριος Μενέλαος Παλλάντιoς, ο συνθέτης και ακαδημαϊκός: «Συ που το αρχαίο πνεύμα συμβολίζεις Αθηνά, του σχολείου μας θα είσαι σύμβολο παντοτινά…».
Οι εκδρομές ήταν μέσα στο πρόγραμμά μας, ακόμα και οι πολυήμερες. Έτσι βρεθήκαμε στα Τρίκαλα με το μεγάλο σεισμό του1954. Πρωτόγνωρη εμπειρία. Φοβηθήκαμε; Ούτε θυμάμαι Στη μικρή αυλή του σχολείου μας παίζαμε βόλεϊ, μα και θέατρο. Οι τελειόφοιτοι του ’51 ανέβασαν το έργο του Β. Ρώτα: “Να ζει το Μεσολόγγι». Σκηνοθέτης η κυρία Ψιλοπούλου. Σκηνικά-κοστούμια: δικής τους κατασκευής. Ηθοποιοί: οι ίδιοι Κοινό: εμείς οι υπόλοιποι Μόνο που τη στιγμή που ένας ελεύθερος πολιορκημένος γεροντάκος ζητούσε απελπισμένος λίγο νεράκι και η μεσολογγίτισσα ηρωίδα του απαντούσε: “Που νερό! Σταλιά, παππούλη!» άρχισε να στάζει νερό από τη στέγη της σκηνής προς μεγάλη διασκέδαση του φιλοθεάμονος κοινού. Δράστης: η νεροποντή της προηγούμενης νύxτας.
Κοιτάζω καμιά φορά τις φωτογραφίες των μαθητικών μου χρόνων και διηγώντας τα… (όχι, όχι) να γελάς πρέπει. Μόνο να γελάς! Γιατί θαρρώ είναι ωραίο να θυμάται κανείς τα όμορφα χρόνια του σχολείου, της ξεγνοιασιάς και της γνώσης με χαρά, με γέλιο και ένα γλυκό, νοσταλγικό τσίμπημα στην καρδιά.
Το παλιό μας σχολείο στον Πειραιά, στην Πλατεία Κυριακού, στην Γ’ Σεπτεμβρίου, στον Παράδεισο, δεν θα το ξεχάσουμε ποτέ!
Ρένα Κεράνη – Παπαθανασιάδη, ’54, Μητέρα της Μαρίας – Παπαθανασιάδη Οικονόμου, ’80